Me diploma
të blera, ku po shkojmë?!
Nga Mathieu Aref
 |
| Aref Mathiu |
Debati i trishtuar mbi origjinën e vërtetë të popullit
iliro-shqiptar dëshmon se ka një përkeqësim në qarqet shoqëro-kulturore dhe
politike në Shqipëri (duke përfshirë edhe rajonet shqipfolëse). Për të cituar
një frazë të njohur, «armiqtë e shqiptarëve janë vetë shqiptarët». Karakteri i
një shumice shqiptaresh që nuk ka ndryshuar për më shumë se 2000 vjet, e cila
është arsyeja pse shqiptarët sot janë në këtë gjëndje, pse shqiptarët janë të
përçarë, pse ata nuk shkojnë përpara, pse ata e grisin njëri-tjetrin veç e veç,
pse ata fyejnë njëri-tjetrin, e kështu me radhë. Cilat janë këto defekte?
Shqiptari, në përgjithësi, është xheloz, egocentrik, pretencioz, gjaknxehtë dhe
i tepruar. Gjatë jetës sime të gjatë unë kam qenë në gjendje të verifikoj këtë
shpjegim (pesë defekte të mëdha) kudo që shkova në botë. Ky është një nga
shkaqet (për fat të keq ka ende të tjerë pak me të rendësishëm) që kanë penguar
evoluimin «normal» të një nga popujt më të lashtë në Evropë.
Nën nxitjen e Enver Hoxhës, pse autoritetet kulturore të
regjimit komunist mbështeteshin në Ilirët për t'i definuar si paraardhësit e shqiptarëve?
Përse i eliminuan pellazgët në studimin e tyre historik? Gjatë periudhës
komuniste vetëm Spiro Konda dhe Dhimitër Pillika ishin ndjekës të zjarrtë të
tezës pellazge, por ata u kanë prerë barin e tyre nëpër këmbë. Konda u vu
mënjanë dhe Pillika vuajti nê burgjet e shtetit. Pjesa tjetër e intelektualëve
shqiptarë ishin në vartësi të liderit të tyre, i cili u diktoi atyre se çfarë
të thonë dhe çfarë të bëjnë. Teza ilire u favorizua mbi atë të pellazgëve, e
cila u braktis në dobi të grekëve. Në atë kohë intelektualët ishin të mbyllur
në kullën e tyre të fildishtë dhe bibliotekat përmbantnin vetëm libra të
zgjedhura nga autoritetet kulturore të regjimit envérist. Pa libra mbi pellazgët
intelektualet nuk kanë pasur qasje në literaturat e huaja. Ndërsa në Perëndim
kishte shumë shkencëtarë dhe intelektualë të ndryshëm të cilët shkruanin për
lashtësinë e pellazgëve pa bërë teza të vërteta ose disertacione të plota. Kjo
është mënyra se si në Shqipëri (për 45 vjet) teza mbi pellazgët u mbyt në buzë.
Për shkak të kësaj situate nuk ekzistonte në atë kohë një «kulturë e lashtësisë
pellazge» ose madje të Antikitetit përveç «periudhës ilire» (qytetërimi tipik i
Epokës së Hekurit) ku kishte studime të shumta historike dhe gërmime
arkeologjike, hulumtimi i të cilave preku periudhat e Neolitit, epokën e
Bakrit, epokën e Bronzit dhe epokën e Hekurt.
Është kjo kulturë e «lashtësisë para-ilire» që ka
dështuar tmerrësisht në historiografinë shqiptare në kohën e regjimit komunist
dhe ende mungon në Shqipëri: Akademia e Shkencave të Tiranës mori pishtarin e
regjimit komunist. Prandaj sot në Shqipëri nuk ka «katedër» të Antikitetit
parailirë në universitetet. Kjo është arsyeja pse sot nuk ka të diplomuar në
universitetet shqiptare me diplomë ose doktoratë në disiplinën «Histori të
Lashtësisë». Prandaj nuk është për t'u habitur të mos gjëjmë historian të
Lashtësisë në qarqet intelektuale në Shqipëri. Sigurisht që ka shumë që
deklarojnë veten «Historian të Lashtësisë» ose «specialiste të antikitetit»,
ndërsa është gënjeshtër dhe uzurpim, sepse ky «specialitet» nuk ekziston në
universitetet shqiptare. Nga ana tjetër, titulli «Albanolog» është anormalisht
shumë i përhapur. Çfarë do të thotë ky term? Ky term përdoret për të përshkruar
një të huaj që specializohet në «gjuhën dhe kulturën shqipe» ! Ky mund të
lidhet vetëm me gjuhësinë . Kur themi «Instituti albanologjik ose Akademia
albanologjike» kjo mund të lidhet vetëm me gjuhësinë dhe kulturën shqiptare dhe
jo pellazgologjinë apo «Historinë e lashtë».
Do të doja të gjeja një person, me diplomë shqiptare, me
titull «Albanolog» të dhënë nga një universitet shqiptar ! Le të pranojmë se
ekziston një i diplomuar shqiptar, atherë ai mund të lidhet vetëm me gjuhësinë
dhe kulturën shqiptare. Pra, për një purist ky nuk mund të jetë një emër i
përshtatshëm për të caktuar historinë e lashtë. Për shkencën, emrat e saktë
janë si më poshtë:
• Sudimet e Lashtësisë të lartë
• Studimet Pelazgologjike
• Studimet Trako-Ilire
• Studimet Albanologjike
• Studimet Pelazgologjike
• Studimet Trako-Ilire
• Studimet Albanologjike
Kështu pra në Shqipëri është shumë lehtë të quhesh
"Historian i Antikitetit" ose "Albanolog" qoftë edhe nëse nuk
ke diplomat e nevojshme dhe relevante për disiplinat e studiuara në
universitet. Nëse duhet të shtojmë se disa shqiptarë i blejnë diplomat të
caktuara, atëherë ku po shkojmë?!
